Szanowni Państwo,

Komisja Praw Człowieka przy NRA ma zaszczyt przedstawić międzynarodowe wytyczne dotyczące sposobu prowadzenia przesłuchań, rozpytań i gromadzenia informacji przez przedstawicieli władzy publicznej, pt. Principles of Effective Interviewing for Investigation and Information Gathering (dokument nie został dotąd przetłumaczony na język polski).

Dokument został opracowany pod auspicjami Association for the Prevention of Torture, Washington College of Law oraz Norwegian Centre for Human Rights przez międzynarodowy zespół ponad 80 ekspertów pod kierownictwem Prof. Juana E. Méndeza. Stanowi on efekt prac praktyków z 40 krajów z zakresu m.in. psychologii sądowej i śledczej, medycyny sądowej, kryminalistyki, kryminologii, prawa, pracy policyjnej i bezpieczeństwa międzynarodowego. Konkluzje oparto na wynikach działań empirycznych, udokumentowanych dobrych praktykach, ugruntowanym prawie międzynarodowym i etyce zawodowej poszczególnych służb śledczych i wywiadowczych.

Rezultatem prac jest opublikowany 17 maja 2021 r. zbiór zasad (najlepszych praktyk) dotyczących sposobu prowadzenia rozmów dochodzeniowo-śledczych i wywiadowczych oraz zbierania informacji (nazywany od nazwiska pomysłodawcy – zasadami Mendeza). Ma więc zastosowanie do funkcjonariuszy i urzędników wszystkich służb i instytucji gromadzących informacje, a zatem nie tylko do organów ścigania i instytucji wymiaru sprawiedliwości. Bazując na ogromnym doświadczeniu praktyków te dobre praktyki pozwalają organom państwowym na zwiększenie efektywności, przy jednoczesnym zabezpieczeniu poszanowania podstawowych praw i wolności gwarantowanych jednostce. Przede wszystkim chodzi tutaj o skuteczne zapobieganie stosowania tortur lub innego rodzaju nieludzkiego lub poniżającego traktowania obywatelek i obywateli przez jakiekolwiek organy władzy państwowej. Co więcej, stosowanie tych dobrych praktyk zapewnia wzrost efektywności pracy instytucji państwowych.

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich „Zasady Mendeza” „stanowią fundamentalny dokument dla przeciwdziałania torturom w Polsce i powinny być stałym elementem kształcenia funkcjonariuszy i urzędników publicznych oraz punktem odniesienia dla władz. Powinny też w jak najszerszym zakresie zostać rozpowszechnione, w szczególności wśród przedstawicieli władzy wykonawczej, ustawodawczej i sądowniczej oraz wśród opinii publicznej.”

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z załączonym dokumentem.

Link do Zasad Mendeza: https://www.apt.ch/sites/default/files/inline-files/PoEI_final_2021.06.pdf

 

Z poważaniem,

adw. Natalia Klima-Piotrowska

Przewodnicząca Komisji Praw Człowieka

przy Naczelnej Radzie Adwokackiej